Verslag van een enerverende trip naar de PPL projecten in Lesna november 2011
Inleiding
PPL heeft voor deze najaarstrip besloten niet alleen PPL bestuursleden mee te laten gaan naar Lesna, maar ook een aantal vaste sponsors zijn uitgenodigd mee te reizen.* De voorzitter Jan Katteler, kan altijd vol enthousiasme vertellen over de lopende projecten in Polen en de noodzaak voor de financieële ondersteuning. Een aantal trouwe sponsors gaven al eerder aan nieuwsgierig te zijn naar de projecten en wilde nu graag mee om met eigen ogen te zien wat er eigenlijk gesponsord wordt… Een mooie uitdaging voor PPL om ter plekke te laten zien wat er in de afgelopen jaren is bereikt en welke hulp er nog altijd nodig is!
Deelnemers: Jan Katteler ( voorzitter), Johan Brugman ( bestuurslid), Piet Emans ( PLL aanhanger van het eerste uur), Gerie de Vries en Aisha Zuiderduin ( vrijwilligers Kinderweek), Piet Tijsterman, Frans Kemp, Dirk Akkerman ( vrijwilliger Dirk’s day Kinderweek), Wim, Jolanda en Melany Tijsterman, Mak en Sylvia van Lit.
17 november 2011
Het grootste gedeelte van de groep vertrekt , traditie-getrouw, vanuit huize Katteler rond 06.00 uur ’s ochtends. Via een paar tussenstops komt bijna iedereen rond 17.30 uur in Lesna aan voor de incheck in het hotel. Aangezien wij later zijn vertrokken en geen stops hebben gemaakt treffen wij Jan, Piet en Frans bij de Poolse grens. De laatste km’s zijn wij achter hen aangereden naar Lesna. Dat was erg prettig want zonder navigatie is het daar lastig zoeken… het eerste wat ons overviel was een allesoverheersende deken van vieze bruinkoollucht die continu in de plaats en het hele dal hangt. Komt mij niet heel gezond over. In hotel Leliwa konden we kennis maken met de rest van de gezellige groep en werd conform de traditie van PLL getrakteerd op één glaasje Wodka ( of waren het er iets meer)? Na lekker gegeten te hebben ging iedereen ( de één iets eerder dan de ander) richting hotelkamer. Gelukkig rook inmiddels de hotelkamer ook naar Bruinkool en was er geen verschil meer of je het raam wel of niet open had staan.
18 november 2011
Lekker geslapen en reuze benieuwd wat de komende dagen ons gaan brengen. Ik heb geen idee wat te verwachten. Na het ontbijt gaan we naar een school in Grabiszyce; PPL steunt deze school al heel wat jaren is ons verteld. Dit dorp ligt redelijk dichtbij Lesna. Al rijdende zien we goed dat Polen echt een oud Oostblok land is. Het heeft een mooie natuur maar in de dorpen die je passeert hangt “een grijze sluier”, de huizen zien er grauw uit en de bevolking valt nu niet echt onder de categorie: lachebekjes. De mensen hebben ook niet een reden om te lachen, de armoede straalt van de mensen en hun omgeving af. De meeste huizen zijn verwaarloosd en toe aan een opknapbeurt. daarentegen zijn er ook bewoners die ergens een pot gekleurde verf op de kop hebben getikt en het hele huis in een redelijk opvallende roze of lichtgele kleur hebben gedompeld. De mensen hebben hier door de extreem hoge werkloosheid nauwelijks toekomstperspectief en dat stralen de mensen ook uit. Zij zien geen kans hun situatie te verbeteren; PPL hoopt de volgende generatie te bereiken en hen een perspectief te laten zien; de wereld is groter dan Lesna. Wellicht liggen de kansen voor de jeugd buiten Lesna waar wel werk is.
PPL steunt, mede om deze reden, de school in Grabiszyce. Het is een kleine school waar de directrice ons met “alle egards” ontvangt. De school bevindt zich in een prachtig oud pand waar veel achterstallig onderhoud is; de gemeente heeft recent het dak laten vervangen wat een hele verbetering is vertelde Jan ons. Zij hebben ook recent alle lokalen in frisse kleuren geschilderd; dat is te ruiken ook. de kinderen zijn erg beleefd en zingen, op verzoek van juf, een Pools stukadoors lied voor ons. Armen recht langs het lijf en rechtop staan. Hoe anders dan bij ons. Wij konden hen niet verstaan en omgekeerd zij ons niet maar d’r zaten een stel lieverds bij! Jan en Johan leveren spullen voor de school af die met enthousiasme worden ontvangen. In ons gezelschap hadden wij ook een Sinterklaas: Piet Tijsterman. Lieve Piet heeft dit jaar de gedenkwaardige leeftijd van 50 bereikt en i.p.v. cadeau’s aan zijn verjaardagsgasten een donatie gevraagd voor PPL. En hoe leuk kan het dan zijn dat je dit zelf kan overhandigen ter plekke! De directrice was onder de indruk van de envelop met geld en wist hier zeer zeker een goede bestemming voor te vinden. Top.
PPL heeft het afgelopen schooljaar een fiets gedoneerd aan de school. Deze was voor de best presterende leerling van dat jaar; wij konden de lege standaard zien want uiteraard is de fiets inmiddels aan een leerling overhandigd die er superblij mee was. PPL heeft toegezegd een nieuwe fiets te doneren voor dit schooljaar. Bij het weggaan stond de gewonnen fiets naast de voordeur.
Op de terugweg maken we een tussenstop bij het social house van de gemeente Lesna. PPL mag hier ook gebruik maken van een opslagruimte voor de hulpgoederen uit Nederland. De heer Kupczak ontvangt ons allerhartelijkst incl. handkussen en omhelsingen. Hij spreekt een heel klein beetje Nederlands en probeert ons ook in het Nederlands welkom te heten. ( zijn dochter is met de zoon van Gerie getrouwd). Jan krijgt een heuse oorkonde voor zijn verdiensten met PPL voor de gemeente Lesna en dit wordt gevierd met Pools gebak. Polen zijn zeker gastvrije mensen; overal waar we komen wordt koffie en thee geschonken.
Het social house van de gemeente heeft een belangrijke functie voor haar inwoners. De werkloze inwoners kunnen zich hier melden en na invulling van een officeel inschrijfformulier hebben zij recht op hulp van de gemeente. Er zijn 11.000 inwoners en 800 staan momenteel ingeschreven als hulpzoekende. Zij leven in pure armoede en zien geen kans enige verbetering in hun situatie te scheppen. De gemeente verstrekt tweedehands kleding die o.a. door PPL is ingezameld aan deze groep mensen( soms ook met andere materiële zaken die de gemeente heeft gekregen, zoals tweedehands bedden die nodig waren na de grote overstroming toen de mensen ook dit nog kwijt raakten). De overheid verstrekt geen financieële steun. Vaak kan de gemeente hen niets bieden en gaan de mensen onverrichter zaken naar huis. Hoe uitzichtloos. De werkloosheid is enorm na het sluiten van één van de nabijgelegen fabrieken. Het werd mij duidelijk dat de mensen hier dus echt nog blij zijn met kleding die wij weg doen. Reden genoeg om dit dus vooral te blijven doneren. ( PPL verzamelt dit graag; zie de website).
Na de lunch in het hotel vertrekken we volgens programma naar het volgende project in Pobiedna; een blijf van mijn lijfhuis voor voornamelijk vrouwen met kinderen. Wat een armoede troffen we hier aan. Deze groep vrouwen is vaak gevlucht voor hun aan alcohol verslaafde man die hen en de kinderen ook nog regelmatig mishandelde. In Nederland kan je dan nog rekenen op een hulpinstantie die je wellicht een uitkering verstrekt maar in Polen ben je puur op jezelf aangewezen. Geen inkomen is geen geld, is ook geen dak boven je hoofd; is dan ook geen eten voor jezelf en je kind(eren) als vluchten je enige alternatief is waar moet/kan je dan nog heen? Als je mazzel hebt kom je in Pobiedna terecht. Hier kan je voor max. 3 maanden verblijven en moet je weer op zoek naar een ander onderkomen. De vrouwen hebben dan ook niets en behoeften aan alles: dekens, eten, speelgoed, kleding en veiligheid. De vrouwen in ons gezelschap mochten hier binnen kijken; de mannen mochten in het bijgebouw in de keuken zitten. Wat een confrontatie: ik stond oog in oog met een jonge vrouw in een slaapkamertje van 3 x 1, met een tweeling van net 1 jaar oud. Het rook er muf naar de kachel, kleding die te drogen hing, op een bijzettafeltje een bord koude soep. Voor de kinderen en haar de maaltijd van die dag. Zo zaten de vrouwen er allemaal bij. In totaal zaten er nu 50 vrouwen en kinderen in de opvang. Gelukkig hadden Jan en Johan, namens PPL, een auto volgeladen met aardappels, groenten en fruit. We hebben ook flink wat dozen hulpgoederen achter kunnen laten met speelgoed, dekens, handdoekken etc. Ook hier stond de thee en koffie voor ons klaar. Wat zijn wij toch verwend in Nederland met alles wat we hebben… Tijdens het gesprek met de leidinggevenden van het huis blijkt dat ze erg blij zijn met de meegebrachte spullen en al pratende komen we er achter dat er al weken geen vlees meer voorhanden is; de vriezer is helemaal leeg. Een spontane actie wordt op touw gezet om geld bijelkaar te leggen en de plaatselijke slager opdracht te geven flink wat vlees te portioneren en te vacumeren voor de dames (De volgende dag is Jan teruggereden om het vlees bij hen te bzorgen). Het is ongetwijfeld een druppel op de gloeiende plaat maar ben blij dat we het hebben gedaan, zij hebben in ieder geval drie weken lekker vlees kunnen eten en de kinderen weer de nodige vitaminen naar binnen gekregen.
Na Pobiedna reden we terug naar ons hotel in Lesna. De kinderen die afgelopen juli in Nederland waren voor de Kinderweek zijn uitgenodigd voor een reunië. Het is leuk om te zien dat de eersten al staan te wachten bij de ingang van het hotel, de meesten in gezelschap van hun moeder. PPL vrijwilligers Gerie, Aisha, Dirk en Johan hebben hen uitgenodigd voor deze bijeenkomst om samen foto’s te kijken van de Kinderweek en gezellig samen pizza te eten. De kinderen genieten van de aandacht en vinden het leuk elkaar weer te zien. Johan blijkt echt een beamerspecialist en regelt een mooie foto-presentatie. De foto’s geven een duidelijk beeld van deze week en er zijn leuke uitjes georganiseerd; zo zijn ze naar Linnaeushof geweest , een toffe BBQ op de laatste avond, bezoek aan Volendam incl. een vaartocht en een dagje Bloemendaals strand met Dirk! De kinderen hebben het erg leuk gehad. Nu kon ik met eigen ogen zien wat deze week inhield; ik begreep wel dat PPL dit ieder jaar organiseerde en hier geld voor nodig had maar geen idee wat de invulling van de Kinderweek inhield. Ik hoop dat iedereen die dit leest begrijpt dat de donatie voor deze week goed terecht komt ( op de website van PPL staat ook meer info).
Aan het einde van deze lange, indrukwekkende dag hebben wij gemeend dit af te sluiten met een wederom een klein glaasje Wodka en een lekkere maaltijd bij de lokale Italiaanse/ Poolse pizzeria naast het hotel. Twee poolse mannen sloten zich bij ons aan; zij zijn eigenaar van het bedrijf FK-Team in Radzymow. PPL is nauw betrokken geweest zo’n 10 jaar geleden bij de tot stand koming van dit bedrijf. Het heeft voor veel mensen in de omgeving werk verschaft en het bedrijf loopt erg goed. Voor poolse begrippen betalen zijn hun werknemers ook goed. Een prima initiatief en duidelijk 2 mannen die van aanpakken en Wodka weten. Na een kleine versnapering of twee na het eten kruipen we ons bed in. De groep is goed aan elkaar gewaagd; het is erg gezellig ’s avonds en tot in de vroege uurtjes o.l.v. Jan en Johan.
19 november 2011
En na ontspanning weer serieus aan de slag; we gaan naar Huize Alberta. Hier slijten tussen de 50 en 130 mannelijke daklozen hun oude dag. Hier zwaait Jan Sykala de scepter en wordt door iedereen gerespecteerd. Ook hier geldt weer in Polen: ben je oud; geen uitkering van de overheid redt je eigen kont maar. Geen ondersteuning mogelijk van familie of bekenden dan heb je een probleem. Net als voor het blijf van mijn lijfhuisinwoners hebben deze mensen geen inkomen en geen dak boven hun hoofd, velen zijn alcoholverslaafd en ernstig verzwakt. Dit is hun enige hoop. Zij worden hier opgevangen, krijgen onderdak, een bed en eten. Alcohol is hier verboden daar zijn ze heel streng in. Armoe troef; dit is geen bejaardentehuis zoals wij dat kennen. Hier sta je op je ouwe dag de hele dag kranten, hout, plastic en alles wat maar enigzins brandbaar is vanuit een boodschappenkarretje in de kachel op te stoken om het huis warm te houden. De mannen slapen in stapelbedden, in sommige gevallen, met 6 personen in één kamer. De lucht is er verre van fris maar ik denk dat ze het zelf niet meer ruiken. Zij hebben behoefte aan van alles en nog wat: dekens, eten, kleding ( die zij zelf heel goed vermaken) etc. Zo heeft PPL al heel veel spullen en zaken voor huize Alberta voor elkaar gefikst. Bedden, rolstoelen, verwarming, en zelfs het elektra. Jan is dan ook erg blij met PPL. Ook hier worden we onthaald met handkussen voor de vrouwen en een stevige omhelsing voor de mannen. Ondanks dat ze zelf niet veel te eten hebben worden we getrakteerd op een poolse warme specialiteit Birgos in combinatie met veel biskwie. Heerlijk, misschien iets te veel zout gebruikt? Zonder gekheid; wij vonden het niet echt heel smaakvol maar wel erg lief dat ze ons dit aanboden. Ook Jan kreeg een envelop met geld van Piet z’n verjaardagspot en deze werd met een dikke omhelsing ontvangen.
De rondleiding in het huis gaf aan hoe welkom de hulp van PPL is. Ook werd de gaarkeuken bekeken en kwam Frans tot de conclusie dat Rob Geus hier niet vrolijk van werd. Wie had er ook al weer Birgos gegeten van ons? De mannen hebben voor zover zij hier toe in staat zijn ook taken toebedeeld gekregen om de dag door te komen. Er zijn varkens die vet gemest worden voor de slacht en kippen, zo is er ook een moestuin en wordt er zelfs aan auto’s gesleuteld. Jan en Johan hadden ook voor huize Alberta de nodige hulpgoederen mee genomen die in ontvangst werden genomen. Buiten alle goederen die zij nu kregen blijft er dringend behoefte aan rolstoelen. ( PPL ontvangt ze graag, zie website).
Om ook wat cultuur op te snuiven in Polen hebben we met de groep een bezoek gebracht aan een prachtig kasteel; Zamek Czocha in de gemeente Lesna. Het schijnt dat Adolf hier nog een nacht of wat heeft door gebracht met zijn maitresse. Wel een raar idee wanneer je naar het hemelbed staat te kijken waar hij wellicht in heeft gelegen… aansluitend zijn we naar de stuwdam Tama gereden; leuk om te zien. Aan het eind van de dag hebben we het bezoek aan Lesna afgesloten met een gezellig feestdiner om tevens de verjaardagen van Jolanda en Gerie te vieren. Ja en dat kan alleen in combinatie met een goed glas Wodka, de juiste muziek en dans ( So you think you can dance, Wim). Tot onze verbazing kwam de Goedheiligman( met engelse tongval en goed verstaanbaar) bij ons langs om niet alleen de feestvarkens te feliciteren maar ook de meiden van de stichting Dreams uit Polen te bedanken voor hun bijdrage. Zij regelen veel voor PPL vanuit Polen.
20 november 2011
Rond een uur of tien zijn wij weer vertrokken naar Nederland waar wij mede door een lange file in Duitsland en hevige mist onderweg rond een uur of acht in Oldenzaal aankwamen. Hier hebben we een afscheidsetentje gehad en zijn daarna naar huis gereden met slecht zicht door dichte mist, was blij dat we heelhuids thuis aankwamen.
En om met de woorden van meneer Drôge te eindigen: “het was me het weekendje wel”!
Ten slotte
Ik hoop dat een ieder die dit verslag leest, misschien meer een idee heeft gekregen van de positieve bijdrage die PPL levert aan de mensen en kinderen in Polen. Kortom elke donatie, in welke vorm dan ook, is bij PPL van harte welkom!
Hartelijke groet,
Sylvia en Mak van Lit.
* Voor de goede orde: de genodigden hebben de reis naar Lesna zelf betaald.
Geef een reactie